Hiatus Hernisi – Reflü
Özofagus (yemek borusu) ortalama 38-40 cm’dir ve son 3-4 cm’i karın boşluğunun içindedir. Diafragma göğüs boşluğu ile karın boşluğu arasında yer alan, adeleden oluşmuş ince ama güçlü bir yapıdır. Özofagus diafragmadaki bir açıklıktan karnın içine girer ve mide ile birleşir.
Özofagusun kısa olması veya diafragmadaki boşluğun genişlemesi sonucu karnın içinde olması gereken mide, yukarıya göğüs boşluğuna doğru kayar.Bu duruma hiatus hernisi (mide fıtığı) denir. 3 tip hiatal herni vardır:
Sliding (kayıcı) tip: Midenin kardia denen başlangıç bölgesi göğüs boşluğuna doğru kayar.
Rolling (paraözofageal) tip: kardia yerindedir, midenin fundusu göğüs boşluğuna doğru yer değiştirmiştir. Bu tip hernilerde midenin boğulma riski nedeniyle ameliyat endikasyonu vardır.
Miks tip: Hem kardia hem fundus yer değiştirmiştir. Cerrahi onarım gereklidir.
Mide fıtığının şekline ve derecesine bağlı olarak şikayetlerin şiddeti değişir.
Reflü
Özofagus ve midenin birleşme yerinde “His Açısı” denilen bir açı oluşur.Bu açı ve özofagusun göğüs ve karın boşluğu arasındaki kısımları arasındaki basınç farkından dolayı normalde mide içeriği özofagusa geçmez. Özofagusun kısa olması veya diafragmadaki boşluğun genişlemesi durumunda, hem His açısı bozulur, hem de özofagustaki basınç farkı ortadan kalkar. Özofagus iç duvarı midedeki aside dayanıklı olmadığından göğüste yanma, ağıza acı su gelmesi gibi şikayetler ortaya çıkar.Normal mide içeriğiyle özofagus mukozasının uzun surely teması sonucu oluşan kimyasal yanığa özofajit denir.Özofajit, bu yanığın şiddetine gore evrelendirilir. Özofajite bağlı yemek borusunda darlık, ülser, ve kanser öncesi lezyon kabul edilen Barrett özofagusu gelişebilir.
Tanı:
Baryumlu özofagus mide grafisi: Özellikle yutma güçlüğü şikayeti olanlarda akalazya, Zenker divertikülü gibi hastalıkların tanısında yardımcı olur.
Gastroskopi: özogasus hastalıklarının tanısında altın standarttır. Hiatal herni ve özofajitin varlığı ve derecesinin saptanmasını sağlar.
Manometri: Esas değeri reflü tanısı koymada değil, reflü benzeri semptom veren ve özofagus hareket bozukluğu ile seyreden hastalıkları ayırt etmektedir.(akalazya, difüz özofageal spazm, nutcracker özofagus vb.)
24 saat pH monitörizasyon: Reflü ölçümü için sayısal değerler veren bir yöntemdir. Reflü ataklarının sayısı ve reflünün süresi ölçülebilir.